Waar is de spiritualiteit in het bedrijfsleven?
Gastblog Robbert Minderhoud
Een pleidooi voor meer zingeving op de werkvloer (gastblog)
Bij veel bedrijven en organisaties staat duurzaamheid hoger op de agenda dan voorheen. Waar in de tijd dat ik opgroeide het drijfgas in spuitbussen zo ongeveer symbool stond voor alle milieuproblematiek in de wereld, heeft de wereld er in de tussentijd een paar problemen bij gekregen. Duurzaamheid komt nu vaak als 'second best' in de race om aantrekkelijke werkgever te worden. Maar hoe zit het met zingevingsvraagstukken op de werkvloer?
De generatie jonge medewerkers die nu de kantoren binnenlopen kijken vaak anders tegen een werkzaam leven aan dan een generatie daarvoor. En iedere generatie neemt zo zijn nieuwe wereldse inzichten met zich mee. Door schaarste op de arbeidsmarkt wordt de jacht naar talent steeds groter. De millennials, de generatie Y, zoeken geen baan meer voor het leven, zijn minder bezig met bezit, gaan graag ontdekken en zoeken minder vastigheid in materiële kwesties. Althans dat zijn de stereotyperingen die eraan gegeven worden. Werkgevers die mensen willen binden en ontwikkelen gaan met deze ontwikkelingen mee. Ze bieden sabbaticals of flexwerken aan, loopbaancoaching; arbeidsvoorwaarden waar de boomers vaak toch met een beetje afgunst naar kijken.
Sinds enige tijd werk ik in een omgeving waar een fraai legioen jonge, enthousiaste mensen de basis vormen van het bedrijf. En hier zie je het karakter, de cultuur en opvoeding van een nieuwe generatie goed samen komen. Deze collega’s werken op de plaats waar het ze goed dunkt, scheiden alle soorten afval en de parkeerplaats staat voller met fietsen dan met auto’s. On purpose proberen ze te zijn zoals we het zo mooi in jargon verpakken. In hun vrije tijd zijn deze mensen ook meer bezig met minder aardse zaken. Ze praten in hun kringen makkelijker over hun gevoelens, zijn op zoek naar gezellige festivals waar het praten over zingeving of uitvoeren van rituelen al net zo gewoon is als een biertje drinken en een dansje maken.
De opkomende generatie, generatie Z heeft inmiddels de eerste passen ook al gezet op de werkvloer. En hier is een interessante ontwikkeling in opkomst. Dit is de generatie die tussen 1995 en 2010 geboren is met een internetkabel aan de navelstreng. Zij hebben nooit geleefd zonder het wereldwijde web en kunnen een leven zonder een smartphone niet voorstellen. Wat opvallend is aan deze generatie is dat zij teruggaan naar een aantal belangrijke kernwaarden. Ze hangen wel naar individuele expressie, maar zoeken net als de generatie Y naar duurzame oplossingen en organisaties en hechten veel waarde aan ethiek.
Openheid en waarheidsvinding is dus een factor van belang voor jong werkenden en hier wordt het interessant. Het vinden van je ware ik, je identiteit is van wezenlijk belang voor ieder mens is mijn stellige overtuiging. Maar in een tijd van ‘fake news’, waar traditionele instituten binnen de Trias Politica op zijn grondvesten schudden, is die zoektocht al lastiger dan ooit. Maar waarom zou de zoektocht naar jouw plaats in het leven zich slechts moeten beperken tot je privé domein? Het werk maakt immers een minstens net zo groot, soms groter onderdeel van je bestaan op aarde.
De generatie Z zal voor persoonlijke waarheidsvinding volledig afhankelijk zijn van eigen inzichten of die vanuit de opvoedkundige basis, levensloop en karakter. De kerk zal hoogstwaarschijnlijk geen rol van invloed meer spelen, de overheid wordt door alle extreme bewegingen niet meer als betrouwbaar geacht en op de Instagram-tijdlijn in de smartphone zal het antwoord ook niet gevonden worden. Die zoektocht zal voor deze generatie grilliger zijn dan voor generaties ervoor. De eerste tekenen zien we al bijvoorbeeld in de overbelasting van jonge mensen die een beroep doen op de jeugd GGZ.
Maar ieder nadeel heeft zijn voordeel is een bekende Cruijffiaanse uitspraak. Omdat deze generatie vooral zal moeten varen op eigen inzichten en gevoel zal men anders dan bij de meer op het individu ingestelde generaties hiervoor vooral antwoorden met gelijkgezinden in groepsverband proberen te vinden.
"Zingeving hoeft niet te betekenen dat je met al je collega's op een yoga-matje mantra's gaat zitten neuriën"
Mijn voorspelling is dat deze generatie zich daarom spiritueel gaat verenigen in nieuwe groepen met nieuwe kernwaarden en andere waarheden. Dit zou dus zomaar de eerste generatie van het Waterman-tijdperk kunnen zijn. De Waterman-generatie is een tijd waarin we onszelf verenigd zien in groepen die als sociaal vangnet dienen en die tevens zorgen voor een krachtig middel in ons contact met de buitenwereld. In de astrologie staat het teken Waterman voor kernwaarden als idealisme en humaniteit. Als Water-teken staat de Waterman ook symbool voor gevoel, emoties en paranormaliteit.
Dat lijkt me goed nieuws voor de wereld en voor bedrijven. In plaats van het focussen op welvaart ligt er een kans voor stilstaan bij welzijn in de gemeenschap die een bedrijf of organisatie vormt.
Terug naar 9-to-5. Moet iedereen nu iedereen op een yoga-matje mantra's neuriën? Nee hoor. Maar waarom niet voor een vergadering even starten met een moment van stilte of het stellen van een persoonlijke vraag om de energie van pure zakelijkheid om te zetten in energie van persoonlijk licht en positiviteit. Waarom niet in plaats van een nieuwe vergaderruimte een tempeltje voor bezinning en meditatie maken? Of wat dacht je van een workshop zingeving organiseren? Het is mijn sterke overtuiging dat dit ontegenzeggelijk veel impact gaat hebben op intermenselijk contact, polarisatie binnen en buiten organisaties, bedrijfscultuur en uiteindelijk ook gewoon in keiharde bedrijfsresultaten. Want bedrijven bereiken niets zonder functionerende mensen die de ander, maar vooral zichzelf kennen.
Jonge populaire filosofen en geschiedkundigen zoals Lammert de Bruin en Rutger Bregman pakken al hun podium door oude inzichten van Plato, Machiavelli, Freud en Hopkins in goed leesbare boeken of korte YouTube-video’s te verpakken. Mijn suggestie voor bedrijven is om in plaats van een loopbaancoach eens een filosoof, spiritueel goeroe uit te nodigen. Dat staat bovendien ook nog eens best interessant als arbeidsvoorwaarde in een wervende vacature tekst. En voor de boomer ligt misschien daar een taak om met eigen verworven inzichten en wijsheden generaties erna te begeleiden.
Dit is een gastblog dat eerder verscheen op Linkedin.
Wilt u een gastlezing over spirtitualiteit op de werkvloer? Of wilt u weten wat u op werkgebied in uw leven kunt verwachten? Als paragnost kan ik u helpen uw bestemming of levenspad duidelijker/bewuster te maken. Meer weten? Neem contact met mij op voor een consult. Telefonisch of advies via een videoverbinding is ook mogelijk.